Yumurta Donasyonu İşlemi
Yumurta Donasyonu aynı zamanda yumurta nakli ya da yumurta bağışı olarak da anılır. Yumurta Donasyonu’nda Tüp bebek işlemin’nin bütün etapları geçerlidir.
Donör adı verilen yumurta bağışçısının yumurtalıkları ilaçlarla uyarılarak elde edilen yumurtalar, alıcı kadının eşinin spermleriyle döllenir.
Elde edilen embriyolar ise aynı anda veya daha sonra hazırlanan alıcı kadına transfer edilir. Yaklaşık 30 yıldır yaygın olarak uygulanan bir tüp bebek yöntemidir.
İlk Yumurta Donasyonu İşlemi
Yumurta donasyonu tedavisi ile oluşmuş embriyoların transfer edilmesi ile oluşan gebelik sonucu ilk bebeğin doğumu 3 Şubat 1984′ de Dr. John Buster tarafından Kaliforniya/ABD’de gerçekleşmiştir.
Böylelikle bu tarihten itibaren kendi yumurtası olmayan ya da kendi yumurtasını kullanarak gebe kalamayan kadınlara gebelik ve annelik şansı veren tek yöntem “yumurta donasyonu” olmuştur.
Bu teknik kullanılarak daha önceleri gebelik şansı olmayan, herhangi bir nedenle yumurta üretimi duran ya da yumurta kalitesi gebelik için uygun olmayan kadınlar da çocuk sahibi olabilmişlerdir.
Yumurta Donasyonu ( yumurta bağışı ) hangi ülkelerde uygulanmaktadır?
Yumurta nakli ( Yumurta nakli) çok yaygın olarak birçok ülkede uygulanmaktadır. Müslüman ülkelerden İran, Lübnan ve Mısır’ı bunlar arasında sayabiliriz. Bir kısım Avrupa ülkelerinde yapılması yasaklanmıştır.
İngiltere, Belçika, Yunanistan ve İspanya gibi bazı Avrupa ülkelerinde ise yapılmasına izin verilmiştir. Kuzey ve Güney Amerika ülkelerinde, Afrika ülkelerinin çoğunda, Avustralya’da ve birçok Asya ülkesinde kabul edilen bir yardımla üreme yöntemidir.
Türkiye Cumhuriyeti’nde yumurta nakli veya bağışı tüp bebekle ilgili ilk tüzüklerin yapıldığı tarihlerden bu yana yasalarla yasaklanmıştır.
KKTC’de ise yapılan ilk tüzükte serbest bırakılmış daha sonra çeşitli değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır. Bu işlemde normal tüp bebek işleminden farklı olarak anne adayına yumurta gelişimi için kullanılan yumurta uyarıcı tedaviler uygulanmaz.
Yalnızca endometrium’un (rahim iç zarı) gebelik için hazırlanması amacıyla ilaç tedavisi uygulanır. “Yumurta bağışçısı” yani donör ile anne adayının tedavisi eş zamanlı götürülür. Ayrıca daha önce hazırlanan embriyolar da alıcı adaya çözülerek transfer edilebilir.
Bunu yapabilmek için alıcı kadın aday hazırlanarak embriyoların transfer edilmesine olanak sağlanır. Uzun yıllar sonunda edindiğimiz tecrübe ve istatistikler ışığında kliniğimizde taze ve dondurulmuş embriyo transferi arasında başarı oranları açısından bir fark olmadığını söyleyebilmekteyiz.
Taze yani dondurulmamış embriyo transferi uygulamalarında ;
Yumurtaların toplanma gününde kadınların eşlerinden sperm alınarak mikro enjeksiyon veya tüp bebek işlemine geçilir. Yumurta toplama ve sperm verme sürecinde alıcı olan çiftler ve yumurta vericisi donör kesinlikle birbirlerini görmezler.
Bu gamet dediğimiz yumurta ve sperm alınması sonrasındaki süreç tüp bebek süreci ile laboratuvar ortamında birebir aynıdır. Yumurtanın döllenmesi ve embriyo gelişimi izlenerek uygun olan kalitedeki ve sayıdaki embriyo tespit edilir.
Yumurta toplama işlemi sonrasında 3 ila 5 gün içinde alıcı kadına transfer işlemi yapılır. 12 gün sonrasında gebelik testi yapılarak başarılı olunup olunmadığı anlaşılır.
Yumurta Nakli ( yumurta bağışı ) Nasıl Yapılır;
Yumurta nakli işlemi’nde, yumurta vericisi (Donör) ve alıcısı arasındaki bağlantı iki şekilde olabilmektedir.
Donör Seçimi
Doğacak çocuğunuzun genetik kodlarının büyük bir bölümü ,yumurta ve spermden gelmektedir. İnsanlar kendi yumurta ve spermleriyle bebek sahibi olduklarında bebekte ortaya çıkabilecek kalıtsal hastalıkları mecburen kabul ederler.
Ancak yumurta dışarıdan alındığında bütün sorumluluk donörü bulan klinikte olmaktadır. Biz bu sorumluluğumuzu sonuna kadar taşımaktayız.
Şimdiye kadar doğan on binlerce bebeğimizde herhangi bir sorun yaşanmamıştır. Ancak bir yumurtada tüm molekülleri test etme olasılığımız maalesef günümüz teknolojisiyle mümkün değildir.
Yaklaşık 20 yıldır yapmakta olduğumuz işlemlerde en hassas olduğumuz husus bağışçılar ve alıcıların güvenliğidir. İlk günden beri hiç bir şekilde ticari düşünmeyerek en sağlıklı sistemi merkezimizde uygulamaktayız.
Daha ucuza yumurta bulabilme şansı tabi ki mümkündür. Daha az test yaparak ve daha kalitesiz hizmet vererek maliyeti düşürmek de mümkündür. Biz kuruluş olarak uzun vadeli ve kalıcı işler yapmak için yola çıktık.
İnsan sağlığında maliyet ikinci plandadır diye düşünmekteyiz. Bu hassasiyetimizi çeşitli standartlar uygulayarak denetlemekteyiz. Çok miktarda batılı ülkelerden gelen hastalarımıza hizmet vermekteyiz. Merkezimiz Avrupa’da NHS akreditasyonu alan ilk kuruluştur. Dünyanın 45 ülkesinde doğmasına yardımcı olduğumuz sağlıklı bebekler dolaşmaktadırlar.
A- Anonim (Kişilerin karşılıklı olarak kimlik bilgilerinin gizli tutulması)
Hastalarımızın büyük bir bölümü, anonim diye adlandırdığımız uygulamayı seçmektedirler. Yumurta nakillerinin % 95’i anonim olarak adlandırılan şekilde olmaktadır. Alıcılar ve verici olan donör kimlik bilgilerinin açıklanmasını istememektedirler.
Bu alıcı ve vericinin birbirlerinin kimliklerinin bilinmesine olanak sağlamayan uygulamada, çeşitli kan grubu, fiziksel ve ruhsal özellikleri olan bağışçılar bir havuz içinde bulunmaktadırlar.
Alıcı aileler ile vericilerin kimlik bilgileri haricinde her türlü özellikleri paylaşılır. Alıcı aile bağışçısını seçer ve tedavi eş zamanlı olarak başlar.
B- Non-anonim (Alıcı ve vericinin kimliklerinin bilinmesi)
Bazı alıcı aileler bağışçıyla tanışma konusunda bir sakınca görmediklerinden kesinlikle vericiyle tanışıp uygun gördükleri soruları bağışçıya sorma ihtiyacı duymaktadırlar.
Az sayıda olmakla beraber bağışçılarımızın bir kısmı kimliklerini açıklamakta gönüllü olmaktadırlar.Yine uluslararası çalışan donör ajanslarından da bağışçı temini mümkündür.Bu tip bağışçıların maliyetleri daha yüksek olmaktadır.
Kimlere Yumurta Donasyonu ( yumurta nakli ) Nasıl Yapılır?
Aşağıdaki durumlarda genellikle “yumurta donasyonu“ söz konusudur.
- Menopoza girmiş veya yumurta üretimi olmayan kadınlar.
- Turner’s sendromu gibi kalıtsal bozukluğu olan kadınlar
- Hastalık nedeniyle yumurtalıkları alınmış kadınlar
- Kanser hastalığı için Kemoterapi, ışın tedavisi gibi tedaviler almış olan kadınlar
- İlaç tedavisi ile yumurtalıkları az uyarılan ya da hiç uyarılamayan kadınlar.
- Hemofili, Duchenne’s muscular distrofisi, Huntington’s koreası gibi kadında bulunan taşıyıcı gen ile çocuğuna geçebilen kalıtsal hastalık geçirme riski olanlar.
- Tekrarlayan başarısız tüp bebek denemesi olanlar
- İleri yaşa bağlı olarak yumurta rezervi ve kalitesi gebelik için yeterli olmayan kadınlar
- X genine bağlı genetik geçişli hastalıkları olan kadınlar
- Gay çiftler
Yumurta Bağışçısına Yapılması Gereken Hazırlıklar ve İşlemler
Yumurta Bağışçısına Yapılması Gereken Hazırlıklar; Yumurta vericilerin öncelikli olarak geçerli bir kimlik belgesi olmalıdır ve eğitim durumunu gösteren resmi bir evrak ile müracaatlarını yapmaları istenmektedir.
Geçerli referans veremeyen, güvenilir olmayan kişiler kabul edilmemektedirler.
Kliniğimizde bu işlem 15 yıldır on binlerce çifte yapılmış ve sağlıklı ve mutlu bebek sahibi olmaları amaç edinilmiştir. Dr. HIT tarafından en fazla önemle ele alınan konu donör seçimi ve hazırlanmasıdır.
ASRM ve ESHRE standartlarına uygun olarak değerlendirilmeleri yapılır ve seçilirler. Hasta sağlığı açısından yapılması gereken bütün işlemler eksiksiz ve en üst kalite standartlarda yapılmaktadır. Bu konuyla ilgili her türlü maliyet kaçınılmazdır ve maliyetler üzerine olumsuz etki yapmaktadır.
Fiyat konusunda rekabet etmeye çalışan diğer merkezler bu testlerden feragat etmektedirler.
Hiç tanımadığımız insanlar da olsalar, kişilerin sahip olacağı çocukların sorunsuz ve mutlu çocuklar olma zorunluluğu her zaman kaçınılmaz bir öncelik olmuştur. Bu sorumluluğu çok önemsiyor ve 15 yıldır taşıyoruz.
Yumurta Donasyonu ( yumurta nakli ) Tedavisinde Psikolojik Değerlendirme:
Öncelikle bağışçılar psikolojik olarak testten geçirilerek bu işlem için ruhsal olarak uygunlukları tesbit edilir. Genel bir bilgilenmeyi takiben depresyon ve anksiete testleri yapılır. Daha sonra diğer detaylı medikal analizler yapılır.
Depresif kişilik bozukluğu olanlar, psikotik ve nörotik olanlar diskalifiye edilirler. Kişilerin sosyal durumlarındaki bozukluklar araştırılır.
Yumurta donasyonu ( yumurta bağışı) tedavisinde Serolojik Değerlendirme:
Bulaşıcı hastalıklar (HBsAg, HCV, HIV, sifiliz, klamidya, CMV) ve yasal olarak yapılması zorunlu olan Thalasemia, Kistik fibroz gibi detaylı analizler yapılır.
Bu testler ülkemizdeki en güvenilir laboratuvarlarda ve gerekli İSO sertifikasyonları olan laboratuvarlarda yapılmaktadır. Geçerli kimlik kontrolü eşliğinde yapılır.
Yumurta donasyonu (yumurta nakli ) tedavisinde Jinekolojik Değerlendirme:
Yumurta rezervi, yumurta kalitesi hakkında ön bilgiler toplanır. Donörlerin antral folikül sayımları yapılır.
FSH, AMH veya İnhibin gibi testler üzerinden tahminler yürütülmez; yumurta toplama işlemine engel olacak bir anatomik ,yapısal bir zorluk olup olmadığı araştırılır.
Yumurta donasyonu ( yumurta bağışı ) tedavisinde Hematolojik Testler:
Yumurta toplama işleminde kanama riski olduğundan, yeterli kan hücresi olup olmadığı ve kişinin pıhtılaşma potansiyelleri tespit edilir. Yine sperm almak için cerrahi müdahale gereken erkelere de bu testler yapılır.
Genetik Testler
Yumurta donasyonu ( yumurta nakli ) tedavisinde alıcılarda bulunan herhangi bir genetik taşıyıcılık varsa buna uygun testler istek üzerine yapılır. Rutin testler ise Kromozom Analizi, Talasemi Testleri ve Kisttik Fibrozisdir. Donörlerin etnik özelliklerine göre de genetik bazı testleri yapılır.
Daha önceki kalıtsal hastalıkların taranması bölümünde bahsi geçen 1800 kadar genetik bozukluk ise istek üzerine kliniğimizde ya da anlaşmalı olduğumuz yurt dışındaki merkezlerde yapılabilmektedir.
Günümüzde yapılabilen en ileri genetik tarama yöntemi “Egzom Sekanslama”dır. Ayrıca tam genomik sekanslama adıyla yeni bir teknik uygulamaya başlanmıştır. Bu testler embriyoda yapılabilir.Günümüzde NGS yaygın olarak kullanılmaktadır.
Yumurta donasyonu kaç yaşına kadar yapılır?
Yumurta donasyonu için genellikle 50 yaşına kadar olan kadınlar uygun adaylar arasında sayılabilirler. Ancak bazı klinikler bu yaş sınırını daha düşük ya da yüksek tutabilirler. Bu nedenle, öncelikle donasyon yapan kliniğin kriterlerine bakmak gerekmektedir.
Yumurta donasyonu bebek anneye benzer mi?
Yumurta donasyonu sonrasında bebek, embriyonun babasının spermiyle döllendirildiğinden, biyolojik olarak bebek anneye benzemez. Ancak, bebek anne ile aynı çevrede büyüdüğü için benzer davranışlar sergileyebilir ve anne-baba ilişkisinde aynı duygusal bağ kurulabilir.
Yumurtalık donasyonu nedir?
Yumurtalık donasyonu, menopoza girmiş kadınlara veya doğuştan yumurtalık yetmezliği olan kadınlara uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntemde, başka bir kadının sağlıklı yumurtalıklarından elde edilen yumurtalar kullanılır.
Yumurta donasyonu ne zaman yapılır?
Yumurta donasyonu, kadının kendi yumurtalıklarından yeterli ve kaliteli yumurta üretemediği durumlarda uygulanır. Örneğin, erken menopoz, yumurtalık yetmezliği veya genetik hastalık riski gibi durumlar bu ihtiyacı doğurabilir. Ancak, genellikle tüp bebek tedavisi veya diğer yardımcı üreme teknolojileri başarısız olduğunda da yumurta donasyonu düşünülebilir.
- Recombine Testi
- Yumurta donasyonu ( yumurta nakli ) işleminde arzu eden hastalarımız için ABD de yapılmakta olan ve 250 adet en sık rastlanan genetik hastalık ve 1600 kadar mutasyonları inceleyen genetik tarama testini yaptırmaktayız.Yine alıcı ailenin erkek bireyleri için de bu testlerin yapılmasının yararlı olacağını düşünmekteyiz.
- Bütün bu işlemlerin bitiminden sonra bağışçı için bir sertifika hazırlanır. Bu sertifikalarda donörün fiziksel detayları ile beraber tıbbi ve psikolojik profilleri bulunmaktadır.
- Yumurta nakli (yumurta bağışı) yaptıracak çiftlere kendilerine uygun olan mevcut donörler hakkında bilgi verilir. Alıcı tarafından seçilen bağışçı da hazırlıkların yapılabilmesi için bilgilendirilir. Donörün programı için de uygunsa bir düzenleme yapılarak ilaç tedavisine başlanır. Yumurtalar adetin 2-3. günü itibariyle uyarılırlar.
- Yumurtalar yeterli büyüklüğe ve olgunluğa ulaşınca HCG veya GnRh analogu enjeksiyonu yapılır. 35-36 saat sonrasında yumurtalar genel anestezi altında toplanır. Laboratuvarda yumurtalar hazırlanır ve alıcının eşinin spermleriyle döllenmeye bırakılırlar. Daha sonra gelişen embriyolar transfer için hazırlanır.
- Yumurta bağışçıları alıcılarla kesinlikle karşılaşmazlar. Kişisel bilgileri gizlilik içinde saklanır. Aynı şekilde, bağışçı, yumurtalarını kullanan aile hakkında herhangi bir bilgiye ulaşamaz.
- Yumurta Donasyonu Bağışçıların Bilgilendirilmesi
- Yumurta bağışçılarına alıcı aile bilgisi hiç bir şekilde verilmemektedir.
- Yumurta bağışçıları aşağıdaki konular hakkında bilgilendirilmeli ve bu konuları baskı altında kalmadan kabul ediyor olmalıdır. Bağışçı tarafından işlem başlangıcında gönüllü bağış beyanı doldurularak imzalanmalıdır.
- Bağışladığı yumurtalarla doğacak çocuk üzerindeki tüm haklar doğuran kişiye aittir. Donörler doğacak bebekler için ailelere yardımcı olmakta ancak o bebeklerin annesi olmadıkları konusunda eğitilmektedirler.
- Yumurta donasyonu (yumurta bağışı) , aileler isterse kimlik bilgileri verilmeden bağışçının özellikleri hakkında eldeki tüm bilgiler kendilerine verilir. Bu bilgilere sahip olma hakları vardır.
Donör ve alıcı ailenin kimlik bilgileri kesinlikle karşı taraflara verilmez. Bu bilgiler doktorla hasta arasındaki kişisel bilgilerdir. Ancak bazı mahkeme kararlarıyla ulaşılabilirler. - Yumurta gelişimi için uygulanan işlem süresince bağışçının, yumurta toplama işlemine başlanmasına kadar her an işlemi iptal etme ve bağış işleminden vazgeçme hakkı vardır. Adı üzerinde bağış olup tamamen rıza ile yapılabilir.
- Bazen işler planlandığı gibi gitmez ve kullanılan ilaçlarla veya uygulanan tedaviyle uygun sayıda veya kalitede yumurtanın geliştirilemediği durumlarda işlemin iptal olma riski vardır.
- Yumurta donasyonunda tedavi sırasında veya sonrasında komplikasyonlar oluşabilir. Bu risklerin tümü detayları ile anlatılır. Bu ihtimaller hakkında bağışçılar bilgilendirilir. Yanlış bilgilendirme, risklerin anlatılmaması hasta haklarının ihlalidir.
- Yumurta Donasyonunda Yumurta Alıcısına Yapılacak İşlemler
- Yumurta Donasyonunda Yumurta Alıcısına Yapılacak İşlemler;
- Yumurta Donasyonu (yumurta nakli);
- Yumurta alıcısına yapılacak işlemler;
- Alıcı çiftlerin gerektiği gibi hazırlanması önem taşır. Tıbbi olarak inceleme ve işlem aşamaları hakkında alıcılar bilgilendirilir.
- Anne adayının ultrasonografi ile muayenesiyle işlemlere veya hazırlıklara başlanır. Gerekli kan tetkikleri yapılır. Erkeğe sperm analizi mutlaka yapılmalıdır.
- Daha sonra alıcı çifte bulaşıcı hastalıkları incelemek için HBsAg, HIV, HCV gibi kan testleri yapılarak dosyalanmalıdır. Alıcıların iyi incelenmesi başarının anahtarıdır. Yapılması gereken işlemler önem sırasına göre aşağıda anlatılacaktır.
- 1-HSG (Histerosalpingografi-İlaçlı rahim filmi)
- İlaçlı rahim filmi, tüpleri değerlendirmek açısından en önemli ve en kolay olan yöntemdir. Bu görüntüleme yönteminin yerini tutacak bir yöntem henüz geliştirilememiştir. Bu görüntüleme yöntemi radyoopak madde içeren bir sıvının rahim boynundan içeriye rahime verilmesiyle yapılır.
- Rahim içi ve tüpleri dolduran bu ilaç kontrast maddedir ve röntgen ışınlarını geçirmez. Böylece tüplerin ve rahim içinin bir filmi çekilmiş olur. Rahim içinde yer kaplayan polip, miyom gibi oluşumlar belirlenir.
- Yine hidrosalpinks denilen, tüplerin sıvı toplayıp şişmesi ortaya konur. Bu bahsedilen sorunlar gebelik oluşmasına engel olduğu gibi ayrıca dış gebelik oluşmasına da sebep olur.
- Hidrosalpinks hastaların % 5 i kadarında bulunmakta ve gebeliğe engel olmaktadır. Hidrosalpinks tedavisi tüplerin devreden çıkartılmasıdır. Cerrahi yöntemlerle açık veya kapalı sistemle yapılan ameliyatla tüpler çıkartılır veya bağlanırlar.
- Rahim içinde yer kaplayan Polip ve Miyomlar da yine filmde dolma kusuru olarak karşımıza çıkarlar. Her iki durumda da cerrahi çıkartma kaçınılmazdır.
- HSG filminde Hidrosalpinks tesbit edilen hastalara mutlaka antibiyotik tedavisi yapılmalıdır.Tüplerde bulunabilecek iltahap karın içine dağılarak istenmeyen durumlara yol açabilir.
- * Önemli not; Hydrosalpinks yani kanallarda şişme olduğunda genellikle hastalar cerrahi gerekli olduğunu duyunca paniğe kapılırlar. Bu şişmiş tüpler işe yaramadığı gibi aynı zamanda gebeliğin oluşmasına da engeldirler. Alınması gereklidir. Vücutta mikrop kaynağı olarak kalması sakıncalıdır.
- 2- Endometrium (Rahim iç zarı) USG (Ultrasonografi) ile kolaylıkla değerlendirilir
- Rahim içerisini kaplayan tabaka en iyi şekilde ve kolayca bu incelemeyle ortaya konur. Bu tabakaya endometrium denir. Endometrium kalınlaşması ölçülür. Rahim içindeki boşluk Endometrium tarafından döşenmiştir.
- Türkçesi ile söylersek rahim iç zarı diyebiliriz. Bu zara ait problemleri iyi anlamak ve değerlendirmek tüp bebek denemesi yapan hastalar için önemli olup hastaların gebelik şansını çok artırmaktadır. Endometrium östrojen denilen kadınlık hormonuna duyarlıdır.
- E2 hormonu yumurta gelişirken yumurtanın çevresindeki dokulardan salgılanır. Progesteron hormonu da ayni yerden salgılanır. Adet döneminin sonunda bu hormonun kandaki miktarı azalır. Böylelikle çekilme kanaması gerçekleşir.
- Gebe kalan kadınlarda ise bu hormon kanda yükselmeye devam edeceğinden Endometrium dökülmeyecektir. Gebelik boyunca plasenta bu hormonu sağlayacağından çekilmeye bağlı kanama olmayacaktır.
- Bir endometrium, gelen embriyoyu kabul edip gebeliğin başlaması için yaklaşık 10 gün boyunca E2 hormonuna doymalıdır. Ve daha sonrada progesteron hormonuna maruz kalmalıdır. Endometriumun hazırlanmasında aşağıdaki hususlar çok önemlidir.
- 3-Kan Testleri
- Yumurta donasyonu, özellikle yapılacak kan testlerinden en önemlisi bulaşıcı hastalıklar ve tiroid bezinin çalışmasını gösteren testlerdir. Ayrıca hastanın özel durumuna bakarak değişik testler istenebilir. İleri yaşta olan hastalara ise gebelik sürecinde herhangi bir sıkıntı olmasını önlemek amacıyla EKG,Doppler ve genel dahiliye konsültasyonu istenmektedir.Bu testler aşağıdaki gibidir.
- TSH;T3;T4
- AntiHCV
- HBsAG
- HIV Duo
- Alıcının Bilgilendirilmesi
- Yumurta donasyonu ( yumurta bağışı ), alıcı aileler işlem detayları hakkında bilgilendirilmelidir. Bağışçının olduğu gibi alıcı da yapılan işlemi kabul ettiğine dair izin formu doldurmalı ve imzalamalıdır.
- Bazı önemli konular şu şekildedir.
Alıcı çift doğacak çocuğun yasal ailesi olacaklarını ve çocuğun tüm sorumluluğunun kendilerinde olacağını bilmelidir.
Yumurta bağışçısının kişisel bilgilerinin ve kendi bilgilerinin kimseyle paylaşılmayacağı bilinmelidir. - İşlem sırasında işleme bağlı komplikasyonlar oluşabilir. Yumurta nakli işleminde, alıcılara yumurta toplama işlemi yapılmayacağından cerrahi bir risk yoktur.
- Tüm tarama testlerine rağmen çok küçük de olsa enfeksiyon riski olabilir.
Bağışçıya ait fiziksel özelliklerle beraber, yapılan psikolojik durum araştırması, eğitim durumları, yapılan tarama testleri de alıcılara anlatılmalıdır.
Uygun olan evraklar ile ilgili izin belgeleri düzenlenerek ilgili kişilere imzalatılır.
Donörlerin kimlik bilgileri dışındaki tüm bilgiler alıcı ailelere verilir. - Yumurta nakli işlemi, çiftlerin yaşamlarına yeni bir boyut getirecek bir bebek sahibi olmalarının ilk adımıdır. Gerekli özen gösterilmez ise çok korkutucu boyutları olabilir. 20 yılı aşan meslek hayatımda on binlerce çiftin bebek sahibi olmasına yardımcı olmuş bir hekim olarak tüm meslektaşlarıma bu hususun önemini hatırlatmak isterim.
- Yumurta Donasyonu ( yumurta nakli ) İşleminde Gebeliğin Oluşması için Gerekli Asgari Koşullar şöyledir;
- Yumurta Donasyonu ( yumurta bağışı ) işleminde gebeliğin oluşması için;
- Endometrium en az 10 gün tek başına E2 hormonuna maruz kalmalı ve endometriumda bulunan reseptörler doyurulmalı, buna bağlı olarak endometrium 8 mm ile 13 mm arasındaki bir değerde kalınlaşmalıdır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda en az kalınlığın 7 mm. ve üstünde olması uygun kabul edilmiştir.
- Çekilme kanaması olmaması için; E2 kanda bulunmaya devam etmelidir ve bu süre toplamda 24 gün civarındadır. Embriyo transferinden sonra ne kadar süreyle E2 kullanılması gerektiği hakkında fikir birliği yoktur.
- İmplantasyon yani yuvalanma olduktan yaklaşık 5 gün sonra plasenta E2 ve Progesteron hormonlarını salgılamaya baslar.
- Yumurta donasyonu, embriyo donasyonu ve dondurulmuş embriyo transferi yapılacak olan sikluslarda E2 ve Progesteron dışarıdan verilir. Hastanın kendi vücudundaki hormonları takip ederek transfer yapmak zordur.
- Progesteronun kullanılması ve doğal sikluslarda takibi çok önemlidir. Endometrium 7 günden fazla Progesteron hormonuna maruz kalır ve transfer yapılırsa hasta gebe kalamaz. Biz Progesteron değerini 1,85 olarak cut off değeri yani salgılanma sınır değeri olarak kabul etmekteyiz.
Yani bu hastanın endometriumunun hazır hale gelmesi için 10 gün kadar E2 , arkasından da embriyonun kaç günlük olduğuna bakılarak o kadar progesteron hormonuna maruz kalması ve bu hormonların etkisinin transfer yapıldıktan sonra yaklaşık 17 gün daha devam etmesi gerekmektedir.
- Endometriumda oluşabilecek Problemler Nelerdir ?
- Endometriumda oluşabilecek Problemler Nelerdir konusunu 3 ana başlıkta incelemek gerekir; Endometriumun bozulmasına sebep olan faktörler, Bozuklukların tesbiti, Tedavisi…
- 1- ENDOMETRİUMUN BOZULMASINA SEBEP OLAN FAKTÖRLER
- Endometriumda oluşabilecek Problemler
- Yumurta donasyonu, teorik olarak tüberküloz ve prekanseröz patolojiler (kanser öncesi görülen dokunun başkalaşması durumları) dışındaki tüm problemler doktor elinden çıkmaktadır. Endometriumun tabakası her ay adet kanamasıyla döküldüğü için çok zor olarak mikrobik hastalık yani enfeksiyon kapar.
- Kronik endometrit denilen ,ve endometriyumun kalınlaşmasına yol açan bir hastalık gebeliğe engeldir.Tanısı ve tedavisi zordur.Endometriyum kalındır ve yapılan kürtajlarla incelmez.Alınan biyopsilerde ancak immüno-histokimyasal boya yöntemiyle plazmosit hücrelerinin görülmesiyle konabilir.Uzun süreli eşli antibiyotik tedavisiyle iyileşebilir.% 1 hastada rastlanan bir durumdur.
- Verem ya da diğer adıyla tüberküloz
- Neredeyse bu zarı bozan tek mikrobik hastalıktır. Bu hastalık damlacık denilen nefes yoluyla kapılır ve rahim zarına yapışır. Bendeniz meslek hayatımda bir kez gördüm ve gebe kalıp doğurdular. Ankara’daki büyük bir hastanede gebe kalamayacağı söylenen bir hastamızdı.30.000 kişide 1 kişide rastlanmaktadır.
- Yumurta donasyonu ( yumurta bağışı ), bize gelen hastalarda gebelik oranını en fazla düşüren unsur endometriumdaki bozukluklardır. Yaklaşık % 18 hastamızda buna rastlıyoruz. Ancak diğer merkezlerde bu kadar fazla olmayacağını düşünüyorum. Bunun sebebi bize gelen hastaların çok kronik yani müzmin hastalar olmasıdır.
- Endometriumda Oluşabilecek Problemler ve Tedavileri ;
- a) Histeroskopiler en sıklıkla endometrium hasarına yol açan cerrahi girişimlerdir. Maalesef son yıllarda çok yaygın ve gereksiz yere, tanı amacıyla değil de sanki rutin bir inceleme gibi her hastaya yapılmaktadır.
- Bu işlem çok dramatik olarak hekim arkadaşlarımız tarafından kolay ve zararsız bir işlem olarak kabul edilmiştir. Kolay olmasına kolaydır ancak uzun sürmekte, elektrik ile yakma anlamına gelen koterin kullanılması çevre dokularda kalıcı hasara yol açmaktadır.
- Yine hiç bir zararı olmayan rahimin içindeki eğimler perde yani septum denilerek kesilmekte ve yakılmaktadır. Yine kalp seklinde olan rahimlere de aynı işlem uygulanmakta ve rahim zarar görmektedir.
- Ultrasonda tespit edilen polip ve rahim içine doğru büyüdüğü ilaçlı rahim filmi (HSG) ile belirlenen miyomlar histeroskopi ile tedavi edilirler. Ancak büyük miyomları bir seans ameliyatla kesmek endometriumda zarara yol açar. Endometrium kalınlaşmaz.
- b) Miyom ameliyatları ikinci sebep olarak karşımıza çıkarlar
- c) Geçirilmiş kürtajlar sağlıklı yapılmaları halinde zarar vermezler. Kürtajların vakumla yapılması bir avantaj değildir.
- d) Fazla miktarda uygulanan rahim içi aşılamalar, tüp bebek tedavileri, spiral uygulamaları rahim içine zarar verebilirler.
- e) Polipler 0,5 mm’nin altındaki bir büyüklükte olduklarında alınmalıdırlar.
- f) Rahim içindeki boşluğa doğru büyümüş miyomlar gebeliğin oluşmasına engel olurlar. Rahim duvarında veya karın boşluğuna doğru büyüyen miyomlar çok büyük olmadıkları takdirde zarar vermezler.
Büyüklük limiti hakkında ortak fikir yoktur. Benim kişisel tecrübem denemek ve görmektir. 15 cm. en büyüğü olmak üzere çeşitli iri boyutlarda miyomları olan kadınların hiç sorunsuz olarak doğurduklarını birçok kez gözleme fırsatım olmuştur. - g) Hiperplaziler ve prekanseröz durumlar. Bu durumlarda hastalar önce kanser veya kansere giden hastalıklarını tedavi ettirmelidirler.
- h) Kronik Endometrit denilen ve kalınlaşmayla giden, sebebi ve gidişatı tam olarak anlaşılmamış durumlar.
- i) Endometrium Kanseri
- j) Rahim Tüberkülozu
- Meme kanserinde kullanılan Tamoxifene gibi ilaçlar da endometriumda ilaç kullanılması süresine paralel olarak kalınlaşma yaparlar. Panik yapmamak gerekir. Bir zarar vermezler.
- Endometriumdaki Hasarın Değerlendirilmesi ve Tanısı ;
- Endometriumdaki hasarın değerlendirilmesi ve tanısında en etkili yöntem vajinal yoldan yapılan ultrasonografidir. Transvajinal USG olarak da tıbbi lisanda kullanılmaktadır.
- Endometrium, adet kanamasının başlamasıyla birlikte dökülür ve incelir. Adet döneminin ilk 6-7 gününde incedir. Daha sonra yumurta hücresinin gelişmesiyle salgılanan E2 hormonu veya ağızdan alınan hormon ilacı endometriumu kalınlaştırır.
- Folikül 20 mm büyüklüğe ulaştığında ya da ilaç alımı 10 güne ulaştığında kalınlık 8 mm ve üstünde olur. Menopozdaki hastalarda bu biraz daha uzun ilaç tedavisi gerektirebilir (20 gün kadar). Yumurtlamaya rağmen ya da yeterli ilaç tedavisine rağmen 8 mm’ye ulaşmıyorsa endometriumda sorun var denilebilir. Ayrıca şekil bozukluklarında zarın hasar gördüğü söylenebilir.
- 1- Bozuk ve ince endometrium
- 2.Kısmen düzensiz endometrium
- 3.Düzenli ve üç çizgi halinde (triple line) endometrium
- KLİNİĞİMİZDE YUMURTA DONASYONU ( YUMURTA BAĞIŞI ) HİZMETİNİN ŞEKLİ VE STANDARTLARIMIZ
- Her alıcı hastamıza en az 10 adet sağlıklı M2 formunda yumurta vermeyi garanti etmekteyiz. Yumurtaları sağladığımız donörlere ASRM standartlarını uygulamaktayız. Tüm testleri ve geriye dönük bilgileri elektronik ve görsel olarak kaydetmekteyiz.
- Her hastamıza en az 2 adet 5. gün embriyosu (Blastokist) transferi yapmaktayız. Ayrıca en az iki adet 5. gün embriyosunu 1 yıl boyunca ücretsiz olarak saklamaktayız. Bilindiği üzere iyi kalitede 5. gün embriyolarının gebelik oranı çok yüksektir.
- Gebelik oluşmasında en önemli rol yumurtadadır. Yumurta hücresi spermin yaklaşık 1000 katı büyüklüğünde olup çok daha gelişmiş ve karmaşık bir yapıdadır.
- Kliniğimiz laboratuvarında NHS standartları uygulanmaktadır.
Tüm alet ve mekan ısıları ,pH değerleri, Partikül değerleri, Co2 ve O2 değerleri günlük olarak ölçülüp kaydedilmektedir. - Kare kod sistemi ile embriyoların ve gametlerin takibi yapılmaktadır.
- NHS standartlarına uygun olarak EYE WİTNESSİNG ve ELECTRONİC WİTNESSİNG alt yapısı mevcut olup yapılan işlemlerin tümünde iki embriyologdan birisi isim kontrolü yapıp dokümanlara bizzat imza atmaktadır. Bu takip, kontrol ve imzalar elektronik olarak kaydedilmektedir.
- Laboratuvarımızdaki tüm filtreler ve cihazlar yetkili firmalar tarafından düzenli olarak değiştirilmekte ve bakımları yapılmaktadır.
- 19 yıllık gebelik oranımız %78 dir. KKTC de gebelik oranlarını denetleyen bir yasal mekanizma yoktur.Bazı merkezlerde % 90 ve üzerinde gebelik oranları verilmektedir.Bu rakamlar ciddi rakamlar değildir. Biyoloji ilmine aykırıdır.
- İşlem yaptıran kişileri ve alıcıları hastamız olarak değil bir yakınımız olarak görmekte ve bu doğrultuda gerektiğinde maddi manevi her türlü desteği vermekteyiz. Doğan çocuklar, anne ve babalarıyla biz 50,000 kişilik bir aileyiz.