Sperm Donasyonu
Sperm donasyonu nedir veya da başka bir deyişle sperm nakli işlemi, sperm bankası aracılığı ile başka birinden çocuk isteyip buna elverişli durumda olmayan kişiler için sperm alınması ve kadından alımış olan yumurtanın laboratuvarda bu spermler ile döllenmesidir.
Sperm Donasyonunu Kimler Tercih Eder?
Genel olarak hastalıksal problemleri olanların ya da sperm elde etmekten yoksun çiftlerin başka bir deyiş ile azospermi hastalarının başvurduğu bu yöntem, bekar veya eşcinsel kadın bireylerin de tercih ettiği bir yöntemdir.
Sperm donasyonu hangi durumlarda tercih edilir ?
- Erkek birey tarafından kaynaklı az sperm olması veya hiç bulunmaması ve tüp bebek tedavilerine bireyin cevap veremediği durumlarda
- Mikro TESE denilen mikrodiseksiyon cerrahi yöntemi ile sperm elde edilemeyen durumlarda
- Sperm Şekli yani Morfolojisindeki problemler nedeni ile başarısızlık elde edilen durumlarda
- Kişinin doğuştan gelen sperm üretme noksanlığının olduğu durumlarda
- Radyoterapi veya kemoterapi gibi kanser tedavilerinden kaynaklanan testis problemlerinin olduğu durumlarda
- Çiftlerin aralarında kan bağı olmasından kaynaklı oluşabilecek veya doğuştan ya da sonradan erkek bireyin sahip olduğu, kalıtsal hastalıkların önüne geçmek istenen durumlarda Sperm Donasyonu yani Sperm Nakli tercih edilmektedir.
Sperm Donasyonu İçin Donörün Belirlenmesi
Belirleme için önce donasyon talebi olan kişilerin istekleri ve kendi ile alakalı bilgiler alınır. Bu bağlamda donörün belirlenmesi bir çok yönden ele alınarak gerçekleştirilir.
Sperm donasyonu, alakalı ülkelerdeki sağlıktan sorumlu kurumların onayına bağlıdır.
Donörün sahip olduğu spermlerin yolu ile çocuğa geçme olasığı olan unsurların araştırılması için genel bir tarama yapılır. (Hastalık, kalıtsal özellik gibi)
Sperm donöründen bazı testler istenilir ve bu kayıtlarda ayrı olarak kişini boyu kilosu gibi fiziksel özellikleri, etnik yapıları ve öğrenim durumları da seçilmesinde etkilidir. Eğer tüm bu değerlendirmeler sonucunda herhangi bir problem ile karşılaşılmaz ise donör programa kabul edilir.
Donör den alınan spermler 6 ay dondurulur. 6 ay bittikten sonra HIV (Türkçe’deki ismi ile İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) testi yapılır. Herhangi bir olumsuz durum ile karşılaşılmaz ise haftada 1-2 defa 24 kez sperm örneği alınıp dondurulur. Bir sonraki başlık altında anlatacağımız donasyon işleminden önce, donasyona başvuran kişi veya kişilere donör hakkında yukarıda söz ettiğimiz bilgiler verilir. Başvuran kişiler bazı kriterlere göre donör seçme imkanına sahiptir.
Sperm Donasyonu Nasıl Yapılır?
İşlem öncesi başvuran kişilerin yazılı izni elde edilir.
Donasyona başlamadan önce anne olacak birey için adet kanamasının 2. veya 3. günü bazı testler yapılır. Ardından bireyden alınan yumurtalıklar işlem için hazır hale getirilir. Adetin 2. veya 3.günü göbek bölgesine yumurtanın gelişimi için iğne tedavisi yapılır, tedavini süreci 7 ila 12 gün arası sürmektedir. Tedavi boyunca aralarda bireye ultrason ve kan tahlili de ayrıca yapılmaktadır.
Yumurta olgunlaştırıcı iğne istenilen sonuç elde edildikten hemen sonra yapılır. Akabinde 1.5 gün ardından ultrason yardımıyla yumurtalar toplanır ve toplandığı gün içerisinde dölleme işlemi laboratuvarda yapılır ardından 5 ila 7 gün sürecek embriyoların rahime transferi, bu işlemden 12 gün sonra ise hamilelik testi yapılır.
Sperm Donasyonu Kimlere Yapılır?
Sperm donasyonu, çocuk sahibi olma şansı düşük olan bireyler veya çiftler için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu işlem, tıbbi gerekliliklere bağlı olarak belirli durumlarda önerilir ve genellikle aşağıdaki gruplara yapılır:
1. Sperm Üretim Problemi Olan Erkekler:
Erkeklerde sperm üretiminin olmaması (azospermi) ya da üretilen spermlerin yetersiz veya kalitesiz olması durumunda sperm donasyonu tercih edilebilir. Bu sayede, çiftlerin çocuk sahibi olma ihtimali artırılır.
2. Genetik Hastalık Riski Taşıyan Bireyler:
Ebeveynlerden birinin ciddi genetik hastalık taşıması durumunda, bu hastalığın çocuğa geçişini önlemek için sağlıklı bir sperm donöründen alınan sperm kullanılır.
3. Tek Başına Anne Olmak İsteyen Kadınlar:
Bazı kadınlar bireysel tercihleri nedeniyle sperm donasyonu yöntemiyle çocuk sahibi olmayı seçebilirler. Bu işlem, özellikle evli olmayan ancak anne olmak isteyen kadınlar arasında yaygındır.
4. Kemoterapi veya Radyoterapi Alan Erkekler:
Kanser tedavisi nedeniyle sperm üretimi zarar görmüş erkekler için sperm donasyonu, çocuk sahibi olmanın alternatif bir yoludur.
Sperm donasyonu, bireylerin ve çiftlerin aile kurma hayallerini gerçekleştirmek için tıbbi bir çözüm sunar. Ancak bu süreç, uzman hekimler tarafından değerlendirilerek etik ve yasal çerçevede gerçekleştirilir. Detaylı bilgi ve rehberlik için bir uzmana başvurmanız önerilir.
